Początek lata, to doskonały czas, na urozmaicenie nieco dań w naszej kuchni oraz, na zaopatrzenie naszej domowej ziołowej apteczki. W tym letnim numerze magazynu Żyj Naturalnie, skupiłam się na krwawniku, roślinie, która ma wszechstronne zastosowanie. Krwawnik, jest uniwersalnym środkiem leczniczym – można stosować go zarówno wewnętrznie jak i zewnętrznie. Legenda głosi, że wojownicy Achillesa używali tej rośliny jako środka do gojenia się ran – stąd jego botaniczna nazwa – Achilleum Milefolium L.
Krwawnik, występuje w całej Europie oraz w części Azji i Ameryce Północnej. W Polsce rośnie dziko na suchych łąkach, przydrożach i skrajach lasów.
Roślina wytwarza cienkie kłącza z podziemnymi rozłogami. Łodyga krwawnika jest sztywna, prosta do 80 cm wysoka, zakończona płaskim baldachem białych lub różowych kwiatów, zebranych w drobne koszyczki.
Jadalną część rośliny stanowią liście, kwiaty i łodygi, które są w smaku słodko gorzkawe z lekką owocową nutą.
Roślina, bogata jest w składniki roślinne takie jak olejki eteryczne ( azulen, kamfora, linalol), kwas salicylowy, kumaryny, garbniki, alkaloidy, flawonoidy oraz sole mineralne (duże ilości manganu).
Dzięki tym składnikom roślinnym krwawnik posiada działanie przeciwzapalne, antyseptyczne, bakteriostatyczne i ściągające.
W fitoterapii stosuje się go zewnętrznie w leczeniu wszelkiego rodzaju ran, skaleczeń (liście). Przyśpiesza ich gojenie, leczy oparzenia i wrzody oraz wszelkie stany zapalne skóry i błon śluzowych.
Wewnętrznie stosowany w leczeniu mikrokrwawień w przewodzie pokarmowym.
Napar z krwawnika pity przed jedzeniem dzięki obecności goryczy pobudza apetyt, hamuje skurcze żołądka, pobudza pracę wątroby, przyśpiesza trawienie pokarmów oraz działa żółciopędnie.
Dzięki swoim właściwością ściągającym, stosuje się go w leczeniu biegunek, krwawień z przewodu pokarmowego oraz pomocniczo w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Krwawnik stosowany jest również w zaburzeniach motorycznych żołądka i górnego odcinka przewodu pokarmowego jak również w leczeniu infekcji i stanów zapalnych jelit i żołądka.
Napar z kwiatów krwawnika ( posiadają silniejsze działanie przeciwzapalne) stosuje się w stanach zapalnych gardła i jamy ustnej.
Krwawnik, wykazuje również działanie odtruwające. Pobudza u kobiet menstruację i łagodzi bóle miesiączkowe. Kwiat krwawnika polecany jest jako środek na bóle brzucha, wzdęcia, wiatropędny.
Dotknięcie świeżej rośliny może powodować odczyn alergiczny i wysypkę. Przetwory z krwawnika są bezpieczne.
W medycynie ludowej stosowano go na zawroty głowy. Okłady z liści stosowano na krwawiące rany, także te „od noża” ( Fisher; 393). Krwawnika używano na krosty, wypryski a odwar pito na oczyszczenie krwi oraz na przyrost krwi. Napar z krwawnika pito „na period” ( Fisher:394) i regularne miesiączki. Stosowano również przeciw upławom. W przypadku gruźlicy u dzieci i dorosłych zalecano kąpiele z krwawnikiem. Takie kąpiele stosowano również w przypadku osłabienia dzieci i dorosłych. Odwar z krwawnika podawano przeciwbiegunkowo i w przypadkach czerwonki dzieciom. Okłady z liści rośliny zagotowane w mleku leczyły kolki. Krwawnikiem leczono również reumatyzm. Silny odwar z krwawnika stosowany był w leczeniu zapalenia płuc, leczo nim również plucie krwią, w żylakach, przeciw pasożytniczo.
W kuchni ludowej liście, kwiaty i łodygi wiosennego krwawnika używano jako dodatek do polewek zamiast pietruszki.
Roślinę można jeść na surowo, gotować, dusić. Świetnie smakuje herbata z krwawnikiem.
W KUCHNI
Ziołowe guacamole z krwawnikiem
Awokado zawiera wiele tłuszczów omega 9, dlatego w połączeniu z olejem lnianym, zapewnia nam idealne zapotrzebowanie na te tłuszcze w ciągu dnia, jednocześnie świetnie równoważąc ich ilość.
Składnki:
- 2 awokado
- ½ szklanki liści krwawnika
- 1 mięsisty pachnący pomidor
- ½ papryczki chili
- ½ czerwonej cebuli
- 1 łyżka soku z cytryny
- 3 ząbki czosnku
- 3 łyżki oleju lnianego
- Sól, pieprz
Z papryczki chili usuń pestki i pokrój ja na drobne kawałki. Pomidora sparz wrzątkiem i pokrój w małe kwadraty, usuwając gniazda nasienne. Cebulę pokrój w drobną kostkę a liście krwawnika dokładnie poszatkuj.
Wydrąż miąższ z awokado i dokładnie go rozdrobnij (ja do tego używam tłuczka do ziemniaków).
Rozetrzyj w moździerzu czosnek z solą i pieprzem i dodaj do oliwy z cytryną. Całość dodaj do roztartego awokado i dokładnie wymieszaj. Następnie dodaj pozostałe składniki ( papryczkę, cebulę, pomidora i krwawnik )i delikatnie wymieszaj całość
Spaghetti z cukinii z pesto z tasznika, szczawiu i krwawnika
Do wykonania makaronu spaghetti użyłam spiralizera – jest to bardzo przydatne urządzenie w kuchni, w której dużo rzeczy podawanych jest na surowo. Dzięki temu urządzeniu możemy z łatwością przyrządzić makaron z cukinii czy z marchewki. Wyglądem do złudzenia przypomina ten bardziej znany, ale dzieciaki łatwo dają się nabrać na tą sztuczkę
Składniki:
Makaron z cukinii
- 2 duże cukinie obrane za pomocą spiralizera do warzyw lub obieraczki do warzyw ( wówczas należy je dodatkowo pokroić w cienkie paski)
Pesto
- 1 garść pędów tasznika
- 1 garść liści krwawnika
- 2 garście liści szczawiu
- ½ szklanki orzechów włoskich
- 1/3 szklanki oleju lnianego na zimno tłoczonego
- 2 łyżki soku z cytryny
- Sól
- 2- 3 łyżki nieaktywnych płatków drożdżowych do podania
Orzechy zmiksuj dokładnie z olejem lnianym a następnie dodaj pozostałe składniki pesto i ponownie zmiksuj na gładką masę. Jeżeli pesto jest za gęste dodaj odrobinę oleju lnianego.
Na talerzu ułóż pocięte cukinie i polej przygotowanym pesto. Całość posyp płatkami drożdżowymi.
W APTECZCE
Kąpiel wzmacniająca
- 25 gram ziela bożego drzewka
- 25 gram ziela nostrzyka
- 25 gram kwiatu lipy
- 25 gram kwiatów lub ziela krwawnika
Całość ziół zalać 3 litrami wrzącej wody i pozostawić pod przykryciem na 15 minut. Przecedzić do wanny. Odcedzone zioła umieścić w woreczku płóciennym a następnie zawiązać i zanurzyć w wannie wypełnionej wodą o temperaturze 38 stopni. Czas kąpieli – 10-20 minut. Stosować 1-2 razy w tygodniu. Zalecana zwłaszcza dla osób w starszym wieku, po przebytych ciężkich chorobach – np. wirusowe zapalenie wątroby. Jest to kąpiel wzmacniająca i uspokajająca.
Środek stymulujący trawienie
- 20 g ziela centurii
- 20 g ziela drapacza lekarskiego
- 20 g ziela krwawnika
- 20 g ziela rzepiku
- 20 g rozdrobnionego kłącza tataraku
- 20 g liści mięty pieprzowej
- 20 g liści podbiału
- 1 szklanka wody
Zioła wymieszać ze sobą i przełożyć do słoja. 1 łyżkę mieszanki zalać 1 szklanką ciepłej wody i gotować na wolnym ogniu pod przykryciem 5 minut. Odstawić na 15 minut a następnie przecedzić. Pić 3 łyżki 3x dziennie na 1 godzinę przed posiłkiem.
Zioła na nieżyt żołądka
- 25 g ziela tysięcznika
- 25 g ziela krwawnika
- 20 g kory dębowej
- 20 g korzeni cykorii
- 10 g kwiatów arniki
- 1 szklanka wody
Zioła wymieszać ze sobą i przełożyć do słoja. 1 łyżkę mieszanki zalać 1 szklanką ciepłej wody i gotować na parze pod przykryciem 30 minut. Przecedzić do termosu i pić 2 x dziennie po łyżce ciepłego naparu.